Model biznesowy. Na czym polega i jak wygląda?

Model biznesowy – czym jest i jak go stworzyc?

Model biznesowy jest jak fundament pod Twoją firmę. Zapewne często słyszałeś to określenie, ale czy wiesz, co to jest model biznesowy i jak go napisać? Czasem przedsiębiorcom wydaje się, że najlepiej jak najwcześniej zacząć konkretne działania, ale pochopne ruchy mogą przynieść więcej szkody niż pożytku. Przy zakładaniu czy restrukturyzacji biznesu warto poświęcić czas na zaplanowanie strategii.

Co to jest model biznesowy?

Model biznesowy to długoterminowy plan prowadzenia firmy obejmujące wszystkie aspekty jej działania. Pozwala na efektywne wykorzystanie zasobów do wygenerowania zysku oraz utrzymania lub zdobycia przewagi rynkowej. Prowadzenie firmy bez stworzenia modelu biznesowego jest jak wyruszenie w nieznaną trasę bez nawigacji. O ile taka wakacyjna przejażdżka może być ciekawą przygodą, o tyle biznes bez strategii nigdy nie wykorzysta w pełni swojego potencjału. Model biznesowy pozwala nam określić co wyróżnia naszą firmę, jaka jest nasza docelowa grupa odbiorców I jak zamierzamy do nich dotrzeć i wyróżnić się na tle konkurencji. Musimy jednak pamiętać, że model biznesowy nie jest tożsamy ze strategią marketingową. Jest pojęciem szerszym i obejmuje również obszar finansowy, operacyjny i strategiczny.

Najlepszy produkt czy usługa nie trafią do szerokiego grona odbiorców, jeśli nie zostaną odpowiednio sprzedane odbiorcy. Stworzenie modelu biznesowego wymaga odpowiedzi na pytania:

• Kto jest naszą grupą docelową?
• Co wyróżnia nas spośród konkurencji? Co jest wartością, która przyciągnie klientów?
• W jaki sposób chcemy sprzedawać produkt?
• Jaki system płatności jest najkorzystniejszy dla naszego biznesu?
• Jak ustalimy cenę produktu?

Na jakim etapie skorzystanie z modelu biznesowego jest najważniejsze?

Opracowanie modelu biznesowego jest kluczowe na początku prowadzenia działalności czy przy restrukturyzacji i jest naszym planem działania. Nie możemy o nim zapomnieć po kilku miesiącach. Konfrontowanie stanu faktycznego z modelem biznesowym z określoną częstotliwością, np. raz na kwartał, pozwala nam kontrolować progres, a także konfrontuje nasze założenia z rzeczywistością. Może być tak, że wszystko idzie po naszej myśli, ale może zdarzyć się, że nie realizujemy naszego planu dostatecznie dobrze lub założenia naszego modelu nie wytrzymują konfrontacji z rzeczywistością i  trzeba zmienić jego poszczególne elementy lub całość. Wiele modeli biznesowych musiało przejść transformację w związku z pandemią covid. Firmy, żeby przetrwać musiały mocniej zaangażować się w działania online, gdyż przez długi okres było to jedyne możliwe miejsce na spotkanie z klientem.

Przykład modeli biznesowych 

Często przedsiębiorcy myślą, że tym, co zapewni im sukces jest możliwie najbardziej innowacyjny produkt. Prawdą jest, że innowacyjny produkt zwiększa naszą szansę, zwłaszcza jeśli wypełnia niszę, ale jeśli nie mamy nowatorskiego pomysłu na produkt czy usługę, nie znaczy to, że nie mamy szansy na stworzenie dochodowej firmy. Ciągle powstają firmy, które sprzedają produkty niemal stare jak ten świat, a jednak odnoszą spektakularny sukces. Zara, hiszpańska firma sprzedaje ubrania, bardzo podobne do tych, jakie można kupić w każdym zakątku świata, a jednak urosła do poziomu globalnej potęgi ze sklepami na całym świecie I dodatkowymi matkami jak Stradivarius, Pull and Bear I Massimo Dutti. W przeciwieństwie do swoich konkurentów ZARA kontroluje większość etapów łańcucha dostaw. Jest w stanie tworzyć i wprowadzać nowe kolekcje na rynek dużo szybciej niż konkurenci.

Dzięki temu ich sklepy są atrakcyjniejsze dla klientów, ponieważ podczas każdej wizyty w sklepie widzą oni nowe rzeczy. Ponadto częste dostawy i zmiany kolekcji motywują do dokonania zakupu, ponieważ klient nie ma gwarancji, że dane produkty będą dostępne za tydzień czy miesiąc.

Model biznesowy a różne modele płatności

W zależności od produktu, który sprzedajemy, różne mogą być sposoby płatności. Sposób płatności to bardzo ważny element modelu biznesowego, ponieważ ma duży wpływ na utrzymanie płynności finansowej firmy. Niektóre z aplikacji są bezpłatne, ale klient może wykupić dodatkowe funkcje. Inne są płatne jednorazowo, w innych klienci płacą za subskrypcje i mają do wyboru różne okresy subskrypcji w różnych cenach, co pozwala firmom przewidzieć zyski. Przy opracowywaniu modelu biznesowego musimy również wziąć pod uwagę rodzaj platformy poprzez którą chcemy sprzedawać nasz produkt. Wspomniana już ZARA sprzedaje zarówno w sklepach jak i przez internet, ale np. Airbnb jest platformą wyłącznie internetową. Jeśli sprzedajesz usługę możesz oczekiwać od klientów zapłaty 100% przy złożeniu zamówienia w zamian za zniżkę lub 50% przy złożeniu zamówienia I całość po wykonaniu usługi, co jest mniej korzystne dla Ciebie, ale może zachęcić klientów do złożenia zamówienia.

Warto dobrze przemyśleć wszystkie aspekty biznesu, dokonać analizy rynku i zastanowić się nad mocnym i słabymi stronami naszego przedsięwzięcia. Pomyślmy o prowadzeniu biznesu jak o wojnie – każdy przedsiębiorca wie, że nie jest to odległa analogia. Która zwycięska armia szła na pole walki bez planu?

Bardzo dziękujemy za przeczytanie naszego wpisu. Mamy nadzieję, że od teraz model biznesowy nie ma przed Tobą tajemnic.
Zapraszamy do sprawdzenia naszych biznesplanów oraz do innych naszych publikacji.

Pozdrawiamy
Zespół Gotowe Biznesplany